طرز کار MRI:

اسکنر MRI لوله ای است که توسط یک آهنربای دایره ای غول پیکر احاطه شده است. بیمار بر روی یک تخت متحرک قرار داده می شود که داخل آهنربا قرار می گیرد. آهن ربا یک میدان مغناطیسی قوی ایجاد می کند که پروتون های اتم های هیدروژن (آب درون بدن) را هم تراز می کند و سپس در معرض پرتو امواج رادیویی قرار می گیرد، که پروتون های مختلف بدن را می چرخاند و آنها یک سیگنال ضعیف تولید می کنند که توسط قسمت گیرنده اسکنر MRI تشخیص داده می شود. کامپیوتر اطلاعات گیرنده را پردازش می کند، که یک تصویر تولید می کند.
وضوح تصویر MRI بسیار دقیق است و می تواند تغییرات کوچک ساختارهای درون بدن را تشخیص دهد. در برخی از روش ها ، از مواد حاجب برای تشخیص بهتر استفاده می شود.

موارد استفاده MRI:

اسکن MRI می تواند به عنوان یک روش بسیار دقیق برای تشخیص بیماری در کل بدن مورد استفاده قرار گیرد و اغلب پس از آنکه سایر آزمایشات و تصویر برداری ها، اطلاعات کافی برای تشخیص بیماری ارائه ندهند، مورد استفاده قرار می گیرد.

آمادگی قبل از MRI:

قبل از انجام این آزمون نیازی به رژیم غذایی ندارید و در صورتیکه از داروی خاصی استفاده می‌کنید، برنامه دارویی خود را تغییر ندهید.
توجه: در صورتی که در خواست پزشک شما با تزریق باشد از شما خواسته می شود 4 ساعت قبل حتما ناشتا باشید ولازم است هرگونه حساسیت دارویی ، فصلی، آلرژی خود را حتما به پزشک و کارشناس اطلاع دهید.
از بیمار خواسته میشود همه اجسام فلزی مثل عینک، کلیپس و ..را قبل از انجام اسکن MRI در بیاورد.(اگر از ایمپلنت فلزی در بدن بیماراستفاده شده است لازم است به کارشناسان اطلاع داده شود.)
گاهی اوقات ، به بیماران داروی آرام بخش برای کاهش اضطراب و آرامش بیمار در طول اسکن MRI داده می شود.

نحوه انجام MRI:

- بیمار روی یک تخت متحرک خوابانده شده و به آرامی به سوی دهانه‌ی استوانه حرکت داده می‌شود.
- آرامش و عدم تحرک در طول تست مهم است و از بیماران خواسته می شود که به طور طبیعی نفس بکشند که این موضوع باعث کیفیت بهتر تصویربرداری میشود، و گاهی بسته به نوع MRI ممکن است ازبیمار خواسته شود مدت زمان کوتاهی نفس خود را حبس کنند.
- تعامل با تکنسین MRI در طول تست از طریق بلندگوهای تعبیه شده در اتاق حفظ می شود.گاهی اوقات، بیماران نیاز به تزریق مایع داخل وریدی(ماده حاجب) برای افزایش تصاویر بدست آمده دارند.
- زمان اسکن MRI بستگی به ناحیه دقیق بدن مورد مطالعه دارد ، اما از نیم ساعت تا یک ساعت و نیم متغیر است.

انواع MRI:

در ادامه با انواع MRI که برای نقاط مختلف بدن تجویز میشوند آشنا خواهیم شد:
1- MRI ساده و جنرال
2- MRI تخصصی و فوق تخصصی

1-MRI ساده و جنرال

• مغز
• ستون مهره ها
• مفاصل و استخوان ها
• حفره شکم

2- MRI تخصصی و فوق تخصصی

• ام آر آی پستان (Brest MRI) در حالت دینامیک
• ام آر آی قلب (CARDIAC MRI)
• ام آر آی مجاری صفراوی(MRCP)
• ام آر آی سیستم ادراری (MRU)
• ام آر آنژیوگرافی(MRA)
• ام آر ونوگرافی (MRV)
• ام آر آی تخصصی ناحیه شکم
• ام آر اسپکتروسکوپی (MRS)
• ام آر آی هیپوفیز
• ام آر انتروگرافی (MRE)
• ام آر آی عملکرد مغز (FMRI)
• ام آر آی مفاصل TN joint
• ام آر دفکوگرافی
• ام آر آی قلب و کبد جهت بررسی رسوب آهن(*T2)
• ام آر آی جنین (FETAL MRI)
• ام آر آرتروگرافی (M.R.Arthrography)
• ام آر فیستولوگرافی
• ام آر آی جفت (placenta accreta)

MRI مغز:

در بررسی مغز، نخاع، چشم، گوش و بسیاری از اعضاء موجود در ناحیه سرو گردن و در بیماران مبتلا به سر درد، ضعف و دوبینی تشنج، تومور، ضایعات عروقی داخل مغز و ... به کار می رود.

MRI ستون مهره ها:

معمولا برای بررسی بیرون زدگی یا تورم غیرعادی دیسک،‌ تنگ شدن و ناراحتی کانال میانی ستون مهره‌‌‌‌ها کاربرد دارد. همچنین، این نوع تصویربرداری بهترین شیوه برای بررسی وضعیت آسیب‌‌‌‌ها و مشکلات ستون مهره‌‌‌‌ها در بیمارانی است که مورد عمل جراحی ستون مهره‌ها قرار گرفته‌‌‌‌اند.

MRI مفاصل و استخوان ها:

از ام آر آی مفاصل و استخوان ها برای بررسی دقیق وضعیت تمام استخوان‌‌‌‌ها و مفصل‌ها، حتی بافت‌‌‌‌های نرم به ویژه بخش‌‌‌‌های متصل به آن‌‌‌‌ها قابل ‌بررسی است. وضعیت تاندون‌ها، رباط‌‌‌‌ ها، عضلات، غضروف‌‌‌‌ها و آسیب‌های احتمالی استخوان‌‌‌‌ها نیز با این تصویربرداری مورد بررسی قرار گیرد.

MRI حفره شکم:

از ام آر آی حفره شکم برای بررسی دقیق وضعیت اندام‌‌‌‌های درونی حفره‌شکم مثل رحم، تخمدان ها، پروستات و... استفاده می‌‌‌‌کنند.

MRI پستان (Breast MRI):

از ام آر ای سینه به منظور غربالگری بافت پستان زنان، به ویژه زنان با ریسک بالای ابتلا به سرطان سینه به منظور ارزیابی وسعت درگیری سرطان یا ارزیابی ناهنجاری‌هایی که بر روی ماموگرافی مشخص شده است، استفاده می‌شود.

ام آر آی قلب(Cardiac MRI)

در ام آر آی کاردیاک (قلبی)، تشخیص و بررسی بیماری های قلب و عروقی مادر زادی یا بررسی اثر برخی بیماری های دیگر بر روی عضله قلب انجام می شود که مهمترین کاربرد ام آر آی قلب بررسی viability (زنده بودن) عضله قلب می باشد که در مقایسه با پزشکی هسته ای و اکو از صحت و دقت بالاتری برخوردار است.

ام آر آی مجاری صفراوی(MRCP):

ام آر آی مجاری صفراوی برای بررسی مجاری صفراوی و لوزالمعده به صورت غیر تهاجمی استفاده می شود. از این روش می توان برای تعیین اینکه آیا سنگ کیسه صفرا در هر یک از مجاری اطراف کیسه صفرا قرار دارد یا نه،هم استفاده کرد.

ام آر آی سیستم ادراری (MRU):

ام آر آی سیستم ادراری ،تصویر برداری از سیستم ادراری(کلیه، مثانه، حالب ها) است برای بررسی انسداد احتمالی حالب، ناهنجاری های مادر زادی، ناهنجاری سیستم ادراری، عملکرد کلیه و یا وجود تومور در سیستم ادراری استفاده میشود که مزیت آن نسبت به سایر تصویر برداری ها عدم استفاده از اشعه ایکس در آن است که این موضوع در کودکان بیشتر حائز اهمیت است.و به دوصورت بدون تزریق ماده حاجب و با تزریق ماده حاجب(EMRU) انجام میشود.

ام آر آنژیوگرافی(MRA):

ام آر آنژیوگرافی نوعی MRI است که در آن شریان های خونی در سراسر بدن بررسی می شود. برخلاف آنژیوگرافی سنتی، ام آر آنژیوگرافی یک تست به مراتب کمتر تهاجمی و دردناک است، که برای بررسی بیماری ها و ترومبوز(نارسایی شریان ها)، بررسی مشکلات مادر زادی و به دوصورت بدون تزریق ماده حاجب و با تزریق ماده حاجب انجام می شود.

در مرکز تصویر برداری رازی شهر ری MRA مغزی، گردن، اندام فوقانی و تحتانی که به صورت بدون تزریق هم با تزریق ماده حاجب تحت نظر دکتر علیزاده انجام می شود.

ام آر ونوگرافی (MRV):

در ام آر ونوگرافی ورید های خونی در سراسر بدن بررسی می شود. که برای بررسی بیماری ها و ترومبوز(تصلب ورید ها)، بررسی مشکلات مادر زادی و... به دوصورت بدون تزریق ماده حاجب و با تزریق ماده حاجب انجام می شود.

ام آر آی تخصصی ناحیه شکم:

ام آر آی تخصصی شکم برای بررسی تخصصی اعضا داخلی حفره شکمی به خصوص کلیه، پانکراس، غدد فوق کلیوی استفاده می شود. به خصوص در موارد خونریزی، تومور، و مشکلات مادر زادی

ام آر اسپکتروسکوپی (MRS):

ام آر اسپکتروسکوپی برای بررسی ضایعات پاتولوژیک در مناطق مختلفی از بدن مانند: مغز، پروستات و بافت پستان برای بررسی نوع و اندازه تومور به کار می رود.
پیش از این، بدست آوردن چنین اطلاعاتی تنها از طریق بیوپسی(نمونه برداری) از ضایعه که عملی دشوار و وقت گیر و در برخی موارد خطرناک است، امکانپذیر بود که در حال حاضر تنها در چند دقیقه و بصورت کاملا غیر تهاجمی و بی ضرر انجام می گیرد.
- ام آر اسپکتروسکوپی همچنین برای تشخیص و بررسی بیماری هایی مثل آلزایمر، MS، سکته، صرع و تشنج نیز استفاده می شود.

ام آر آی هیپوفیز:

غده هیپوفیز در قسمت زیرین مغز قرار گرفته و عملکرد بسیار مهمی دارد به همین دلیل ضایعات کوچک در این ناحیه می توانند تأثیر عمیقی بر فرد داشته باشند.
اغلب تومورهای غده هیپوفیز خوش خیم می باشند و تومور های بدخیم غده هیپوفیز بسیار کم و نادر می باشند و همچنین تومورهای خوش خیم ناحیه هیپوفیز به دو دسته تومورهای ماکروآدنوم و میکروآدنوم تقسیم میشوند.
ام آر آی هیپوفیز نه تنها بر درک واضح آناتومی خود هیپوفیز بلکه بر انواع نسبتاً وسیعی از آسیب شناسی هایی که در این منطقه رخ می دهد کمک می کند.

ام آر انتروگرافی (MRE):

ام آر انتروگرافی براي بررسی بيماری كرون و بررسی ضايعات كبد و پانكراس و آدرنال را نيز فراهم می كند
- کرون يک بيماري التهابی مزمن كه قسمت های مختلف دستگاه گوارش را از دهان تا مقعد را درگير كرده و باعث التهاب وزخم شديد مخاط روده می شود كه گاهی به انسداد كامل و يا نسبی روده منجر می گردد و اغلب ناحيه انتهايی روده كوچک وبزرگ را درگير می كند.

ام آر آی عملکرد مغز (FMRI):

FMRI یا همان ام آر آی عملکرد مغز تغییرات کوچک جریان خون را که با فعالیت مغز رخ می دهد اندازه گیری می کند مثل بررسی بیماری های صرع، تشنج، MS و...

ام آر آی مفاصل TM joint:

TEMPOROMANDIBULAR JOINT DISEASE(TM)
مفصل فک یا اصطلاحاً مفصل تمپورومندیبولار ، باعث اتصال فک پایین به استخوان گیجگاهی جمجمه میشود .
اختلال عملکرد مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) یک بیماری شایع است که با MRI بهتر مشخص می شود. اولین قدم در تصویربرداری MR از TMJ، ارزیابی دیسک مفصلی یا مینیسک در حالت دهان باز و بسته است.

ام آر دفکوگرافی:

ام آر دفکوگرافی برای بررسی و تشخیص اختلالات عضلات کف لگن استفاده می شود.
اختلالات کف لگن گاهی به شکل شل شدن بیش از اندازه و یا سفت بودن غیر طبیعی عضلات کف لگن بروز می کند. اختلالات کف لگن اگر بدون درمان رها شوند ممکن است منجر به آسیب روده بزرگ، افتادگی رحم، مثانه یا روده، بی اختیاری ادرار یا مدفوع، یبوست مزمن، دردهای لگنی و شکمی شوند.

ام آر آی قلب و کبد جهت بررسی رسوب آهن(*T2):

رسوب آهن در قلب و کبد بیماران تالاسمی(به علت تزریق خون) عارضه ای است که منجر به نارسایی کبد و مشکلات قلبی می شود در نتیجه چکاپ سالیانه میزان رسوب آهن در قلب و کبد این بیماران توصیه می شود. و این تست اصطلاحا T2mapping یا *T2 نامیده می شود.

در مرکز تصویر برداری رازی تست *MRI T2 با استفاده پروتکل های کاملا اختصاصی تحت نظر دکتر وحید علیزاده انجام میپذیرد.

ام آر آی جنین (FETAL MRI):

MRI جنین می تواند اطلاعات بیشتری در بررسی دقیق جنین ارائه دهد و در سه ماهه دوم یا سوم بارداری انجام می شود.

ام آر آرتروگرافی (M.R.Arthrography):

ام آر آرتروگرافی برای تشخیص دقیق آسیب دیدگی بافت های مفصلی بدن مثل شانه، زانو، مچ و مچ پا انجام می شود، گاهی اوقات، پزشکان از آرتروگرافی برای ارزیابی بافت های مفصلی پس از جراحی تعویض مفصل استفاده می کنند.

ام آر فیستولوگرافی:

به هر اتصال غیر طبیعی در بین اندام ها، رگ ها و ارگان های بدن، که باید جدا باشند فیستول گویند که از بین انواع فیستول هافیستول مقعدی از همه شایع تر است.
اگر فیستول به موقع تشخیص داده نشود بیمار دچار مشکلات و عوارض جدی می شود و حتی ممکن است عفونت هایی که در اثر فیستول ایجاد می شوند منجر به مرگ بیمار شوند.
استفاده از ام آر آی بهترین روش درمانی برای تشخیص فیستول ها محسوب می شود.

ام آر آی جفت (placenta accreta):

چسبندگی جفت یا جفت اکرتا عارضه‌ای است که طی آن جفت به سطح دیوارهٔ رحم مادر بیش از حد نفوذ می‌کند که عارضه‌ای خطرناک در دوران بارداری است. وجود چسبندگی جفت منجر به قرار گرفتن آن بارداری در ردهٔ بارداری‌های پرخطر خواهد شد.
اگر چسبندگی جفت به موقع تشخیص داده نشود، ممکن است عوارضی مثل صدمه به ارگان‌های داخلی اطراف رحم مثل روده‌ها، مثانه و اطراف لگن و همچنین خونریزی شدید (هموراژیک hemorrhage) واژن پس از زایمان وجود داشته باشد.
ام آر آی جفت در صورتی استفاده می شود که با استفاده سونوگرافی میزان چسبندگی مشخصا قابل تشخیص نباشد.

انجام ام آر آی در تهران

مرکز تصویربرداری رازی (رادیولوژی و سونوگرافی دکتر علیزاده) مفتخر است کلیه خدمات، روتین، تخصصی و فوق تخصصی MRI را با استفاده از دستگاه پیشرفته MRI و با بیش از سی سال تجربه در بالاترین سطح ممکن ارائه می دهد.